Blinden zien weer lichtpuntjes
In onderzoek van Pieter Roelfsema van het Nederlands Herseninstituut kunnen blinden een vorm van zien ervaren. Door hersenstimulatie kunnen zij ‘fosfenen’ waarnemen: lichtpuntjes die elektronisch worden opgewekt met een hersenimplantaat. Hoog tijd om dit spectaculaire onderzoek voort te zetten. Tijd voor het ontwikkelen van een apparaatje waardoor blinden weer kunnen zien.
“Weer kunnen doen wat ik vroeger kon”
Hein Noortman is een van de miljoenen mensen die op latere leeftijd blind is geworden. Hij was succesvol ondernemer. In zijn vrije tijd beklimt hij hoge bergen. Dan slaat het noodlot toe. Tijdens een training valt hij van een klimwand en breekt al zijn botten. Maar niet alleen dat. Door de val beschadigen zijn oogzenuwen dusdanig, dat hij volledig blind raakt. Hein zet laatblindenweerzien.nl op. “Toen ik hoorde van het onderzoek van het Herseninstituut wilde ik een bijdrage leveren aan dit prachtige project. Het is mij veel waard om weer een vorm van zicht te krijgen. Dat is belangrijker dan meer geld verdienen. Ik maak veel tijd vrij voor dit project.”
Lions Maassluis helpt
Lionsclub Maassluis hoorde van het verhaal van Hein. Een van de leden: “Je begrijpt gewoon wat voor impact het heeft op een ondernemer en zijn gezin. Je kunt beter je benen missen dan je ogen. Het sprak ons erg aan dat Hein zich zo inzet voor het project. Niet alleen omdat het misschien iets voor hem zelf kan beteken, maar dat het uiteindelijk miljoenen mensen kan helpen.” Een presentatie van Hein aan de leden maakte grote indruk. Het hele jaar hebben de leden zich ingezet voor laatblindenweerzien.nl. Afgelopen december overhandigden ze trots een cheque van € 12.000 aan de Stichting Vrienden van het Herseninstituut.
Je kijkt met je hersenen
Pieter Roelfsema legt uit waar het geld aan besteed wordt. “Beeld komt binnen via je ogen en gaat via je oogzenuw verder je hersenen in. Het is de samenwerking van diverse hersengebieden (o.a. geheugen, herkenning) die zorgen dat je echt een beeld ziet. Zien start met het registreren van lichtpuntjes. Daar willen wij ons op richten: zorgen dat de prikkels weer in het goede hersengebied komen. Dit doen we door een camera op een bril te koppelen aan een apparaatje op de schedel. Dat apparaatje stuurt vervolgens gegevens naar een chip in de hersenen.
Hierdoor ontstaat een patroon van stipjes, waaruit de blinde een beeld kan vormen. Een soort matrixbord zoals op de snelweg. Je kunt niet alle details weergeven. Je kunt kiezen om alleen contouren te laten zien. We moeten slimme algoritmes ontwikkelen die camerabeelden omzetten in hersenstimulatie-patronen. Het bijzondere voor ons wetenschappers, is dat wij niet alleen onderzoek doen naar hoe dit allemaal werkt, maar er ook meteen een praktisch product aan koppelen waarmee we blinde mensen kunnen helpen.”
Het geld via laatblindenweerzien.nl komt bij Stichting Vrienden van het Herseninstituut geoormerkt binnen. Zo is gegarandeerd dat alle giften rechtstreeks naar het onderzoek van Pieter Roelfsema gaan. De stichting heeft een ANBI-status en CBF erkenning: de stichting hanteert strenge kwaliteitseisen en gaat zorgvuldig om met elke euro. En giften zijn fiscaal voordelig.
Tekst: Annette Kolkman